Laatste update op 12 juli 2022
Coachen en trainen kan op wel honderd manieren. Er is een enorm aanbod aan theorieën, modellen en methodieken. Het lijkt wel een warenhuis met schappen die uitpuilen van de meest uiteenlopende producten. Als coach of trainer sta je voor de uitdaging die gereedschappen te kiezen waarmee je aan de slag wilt. Daarbij zorg je voor variatie, want iedere klant is anders.
Het ligt voor de hand dat je kiest voor gereedschappen en interventies die aansluiten bij je eigen invalshoek, talenten en voorkeuren. Want een gereedschap moet lekker in de hand liggen. Omdat ik naast coach en trainer ook muzikant ben, maak ik regelmatig gebruik van muziek in mijn coaching en training. Dat is een logische keuze, want communiceren door middel van muziek is voor mij een tweede natuur. Maar hoe werkt dat dan?
Wat gebeurt er als je muziek hoort?
Bijna iedereen heeft wel eens ervaren dat muziek gevoelens en herinneringen oproept. Vaak koppel je als vanzelf bepaalde muziek aan een gemoedstoestand. Als je bijvoorbeeld vrolijk of verliefd bent, wil je naar andere muziek luisteren dan wanneer je in een sombere of verdrietige bui bent. Het lijkt wel of muziek rechtstreeks in je hart bij je binnenkomt en op een of andere manier ook effect heeft op je lijf. Muziek creëert beweging. Niet alleen fysiek, maar ook in je hoofd en je hart en je buik. Hoe komt dat eigenlijk?
Hoe werkt het?
Zonder dat je er erg in hebt, maakt muziek in je hersenen een verbinding tussen de linkerhersenhelft (waar de ratio huist) en de rechterhersenhelft (waar je creativiteit zit). Dit gebeurt niet alleen als je zelf muziek maakt, maar ook als je ernaar luistert. Muziek zorgt ervoor dat er in het brein nieuwe verbindingen worden gelegd, waardoor groei en nieuw gedrag binnen bereik komen. Daar komt bij dat bij het maken van muziek hormonen worden aangemaakt die een gevoel van gezamenlijkheid oproepen. Met muziek communiceer je op een directe en pure manier. Door in je coaching en training muziek te gebruiken, kun je via een nieuwe invalshoek en op een ander niveau contact maken met je coachee/een groep.
Werken met muziek
Ik heb methodieken ontwikkeld waarin harpspel, stem en improvisatie een rol spelen. Die zet ik onder andere in bij ontspannings- en visualisatieoefeningen, om gedrag te spiegelen, om een anker te maken of inzicht te geven in groepsprocessen. Dat geeft verrassende resultaten. Hoewel ik het al heel vaak heb zien gebeuren, vind ik het iedere keer weer een wonder om te zien hoe eenvoudig je met muziek contact maakt. Hoe gemakkelijk de verbinding tussen hoofd, hart en lijf gelegd wordt. Hoe snel je bij je gesprekspartner op gevoelsniveau zit. Zelfs bij mensen bij wie de deur naar het gevoel potdicht zit, zorgt muziek ervoor dat deze opengaat.
Niet alleen voor muzikanten weggelegd
Nu denk je waarschijnlijk: “Ja, maar ik bespeel geen instrument dus dit is niet voor mij weggelegd.” Op zich een begrijpelijke gedachte maar niets is minder waar. Ook al ben je zelf geen muzikant, niets staat je in de weg om je te verdiepen in het fenomeen van muziek in coaching en training, hoe de wisselwerking tussen muziek, brein en lijf werkt en hoe je deze kennis kunt toepassen. Werken met muziek in je coaching en training behelst zo veel meer dan zelf iets spelen. Als je weet welke fysieke en mentale processen door muziek in werking worden gesteld en inzicht hebt in de wisselwerking en het effect, kun je die kennis gebruiken om patronen bloot te leggen, te veranderen en nieuw gedrag laten beklijven. Akkoord, je hebt misschien niet zoals ik het vermogen om ter plekke en in het hier en nu te improviseren met een instrument. Maar er zijn zo veel andere manieren om muziek te gebruiken. Als losse methodiek of als aanvulling op werkvormen die je zelf graag gebruikt. Omdat muziek zo persoonlijk is en als vanzelf wordt afgestemd op je coachee of groep, zit je eigenlijk altijd goed. Nog nooit was maatwerk leveren zo gemakkelijk.
Toepassing
Ik zou handleidingen kunnen schrijven over mijn methodieken en de vertaalslag naar jouw praktijk, maar dan heb je het zoveelste theorieboek. Die zijn er al genoeg. Gelukkig maar, want ik ben heel blij dat er in deze tijd steeds meer onderzoek wordt gedaan naar het effect van muziek en dat dit onderzoek uitwijst dat er meetbare veranderingen plaatsvinden brein en lijf. Lees Muziek en brein van Ben van Cranenburgh maar eens. Of kijk naar een YouTube filmpje van Erik Scherder. Ik word er vrolijk van dat het nu iedereen wel duidelijk wordt dat je met muziek patronen kunt doorbreken en de weg vrijmaken voor nieuw gedrag. In de gezondheidszorg wordt muziek steeds vaker ingezet bij pijnbestrijding en ter bespoediging van het genezingsproces. Een prachtig voorbeeld daarvan is het project MuzIC https://www.muz-ic.nl/, waarvan de Haarlemse intensive care verpleegkundige Lorette Gijsbers voortrekker is. Uit mijn eigen ervaring weet ik dat dezelfde theorie ingezet kan worden in coaching en training. Met muziek kom je binnen op een ander niveau en maak je op een laagdrempelige manier een verbinding tussen hoofd, hart en lijf.
Dus hoe leer je het?
Er is niets mis mee om de te verdiepen in een van de theorieboeken of een paar video’s te bekijken van coaches of trainers in actie. Met deze info kun je zelf gaan uitproberen en zie je of het bij je past en aanslaat bij je coachee of groep. Maar dan begin je zelf vanuit je linkerhersenhelft. De vraag is of de verbinding met de rechterhersenhelft dan wel tot stand komt. Muziek is tenslotte nu juist iets wat gaat leven als je het beleeft. Pas als je zelf hebt gevoeld en ervaren wat de impact van muziek is, kun je er echt mee aan de slag. Vandaar dat ik meer heil zie in ervarend leren dan in lezend leren. Vanuit dit uitgangspunt deel ik dan ook graag mijn kennis op een ervarende manier en heb ik een training ontwikkeld: “Als de NooT het hoogst is, is de coach nabij…” In deze training leer je hoe jij in jouw coaching en training muziek inzet. In anderhalve dag (een dag en een terugkomochtend), laat ik je door middel van mijn eigen methodieken ervaren wat muziek met je doet. Vervolgens maak ik de vertaalslag naar jouw praktijk en oefenen we met elkaar methodieken die je in je eigen coaching en training kunt toepassen. Hiervoor is het uiteraard niet nodig dat je zelf een instrument bespeelt. Ook zonder dat kun je gebruik maken van de enorme impact van muziek. De training laat je kennismaken met het fenomeen van muziek in coaching en training en geeft inzicht in de wisselwerking tussen muziek, brein en lijf. Aan het eind van de training heb je:
- aan den lijve ervaren wat muziek doet, zodat je dit vanuit de eigen beleving kunt inzetten in je coaching en training;
- theorie en achtergrondinformatie over muziek, de therapeutische toepassing van muziek en de werking van muziek binnen het brein;
- concrete muziekwerkvormen om direct mee aan de slag te gaan.
Geloof me, het is echt niet zo moeilijk als het lijkt, maar je moet wel even de tijd nemen om zelf te luisteren, voelen, kijken en ervaren. Je zult merken dat je repertoire wordt uitgebreid met een paar waardevolle gereedschappen. Kom het maar eens beleven.
Trainingsdata 2022 en 2023
7 oktober en 4 november 2022
13 februari en 20 maart 2023
1 juni en 29 juni 2023
13 oktober en 10 november 2023
Trainingslocatie: Villa Schoutenhoeck, Zwartewaal.
Wat vinden cursisten?
- Een aanrader voor iedereen die individuen coacht en/of werkt met groepen. Deze training was goed voor het opdoen van ideeën voor mijn eigen coach- en trainingspraktijk en voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Een goede mix van theoretische achtergrond gecombineerd met verrassende en direct toepasbare oefeningen. Laat je vooral verrassen wat muziek, in welke vorm dan ook, kan betekenen voor jouw en jouw doelgroep.
- Deze training laat je ervaren wat muziek kan doen in een coachingsgesprek; tegelijk krijg je goed onderbouwde theorie, oefeningen en praktisch handvatten om zelf als coach aan de slag te gaan met muziek. Een fijne, leerzame training die ik zeer kan aanbevelen.
Meer weten en/of aanmelden?
Ga naar mijn website https://www.dacapocoaching.nl. Je kunt ook een bericht sturen naar angeline@dacapocoaching.nl of mij bellen op 06-51659062
Relevante links
Erik Scherder: wat gebeurt er in je hersenen wanneer je naar muziek luistert?
